"Phải làm triệt để. Tất cả các em đến tuổi phải học hết tiểu học, học đàng hoàng, và phải dạy đạo đức sao cho khi các em tốt nghiệp tiểu học phải xứng đáng là những thiếu niên ham học hỏi, hiền ngoan, có thái độ và hành động đúng mực ở nơi công cộng và đối với các quan hệ xã hội".- GS Trần Văn Thọ
Nhà báo Nguyễn Anh Tuấn: Đứng trước một bước ngoặt mới, nhiều người quan ngại nếu chúng ta không tiếp tục đổi mới mạnh mẽ, cứ ì ạch như thế thì không thể đưa đất nước bật lên được. Nhìn vào câu chuyện tranh chấp biển Đông thì rõ, nếu không nhanh chóng trở thành một cường quốc, vững mạnh về kinh tế thì dân tộc ta luôn bị lép vé, o ép?
Giáo sư Trần Văn Thọ: Về lâu dài, để cạnh tranh được với thế giới lại liên quan đến giáo dục đào tạo. Giáo dục đào tạo ở VN chưa thể khiến người ta lạc quan. Chúng ta mở đại học ra tràn lan, nhưng liệu các sinh viên tốt nghiệp đại học đó có cung ứng đủ nhân tài cho giai đoạn phát triển sắp tới không? Đó là một câu hỏi rất lớn.
Phải dạy cách làm người trước
Nhà báo Nguyễn Anh Tuấn: Giáo dục đang là câu chuyện thời sự, bây giờ ai cũng bàn, ai cũng kêu ca. Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Giáo dục cũng rất trăn trở, mong muốn cải cách. Nhưng cảm giác là chúng ta vẫn chưa tìm được điểm khởi đầu để bật lên. Giả sử nếu đứng đầu ngành Giáo dục, ông sẽ làm gì để tháo gỡ thế bế tắc này?
Giáo sư Trần Văn Thọ: Theo tôi, chỉ tiêu số lượng không nên đặt ra. Bộ Giáo dục cho biết, vì còn thua các nước xung quanh về số lượng sinh viên (trên 10 vạn dân) nên giờ phải đạt cho được. Nếu đặt mục tiêu đạt cho được số lượng, nhưng chất lượng không được thì sao? Tôi thấy các bậc học ở dưới cũng còn nhiều vấn đề lắm.
Giáo dục phải được nhìn nhận như hình tháp, rất vững chãi ở phần dưới rồi mới từ từ đi lên. Chỉ cần đi khảo sát thực tế vài nơi thôi, chẳng hạn các tụ điểm bán báo dạo tại các thành phố lớn, ta sẽ thấy có rất nhiều em ở tuổi trên dưới 15 đến từ vùng nông thôn chưa học hết tiểu học và về tác phong, đạo đức, còn quá nhiều tồn tại đáng lo.
Nhà báo Nguyễn Anh Tuấn: Ý của Giáo sư là chúng ta phải giải quyết cấp tiểu học trước?